Hoe dik is de isolatie in je vloer, je dak en je muren? Waarmee verwarm je je ruimtes en je water? Zijn er zonnepanelen, ventilatie, airco’s? Al die voorwaarden samen bepalen hoeveel energie je huis verbruikt. Dat cijfer is het aantal kilowattuur per vierkante meter per jaar, dat op zijn beurt leidt tot één allesbepalend label tussen een donkergroene A+ en een rode F. Bij de eengezinswoningen haalt op dit moment 14 procent een A+, een A of een B, 33 procent heeft een label F. In absolute cijfers gaat het om 182.534 eengezinswoningen met een energielabel F.

Vroeger was het EPC vooral een leidraad voor potentiële kopers om in te schatten hoeveel renovatiewerk ze zouden hebben. Het voorleggen van zo’n EPC is sinds 2008 verplicht. Maar in de voorbije jaren is er almaar meer van af gaan hangen.

Verhuurders aanzetten tot investeren in energiezuinigheid

Wat sinds kort geldt: bij appartementen met een slechte EPC-score (van label D, E of F) mochten verhuurders in de voorbije twaalf maanden de huurprijs niet indexeren. Pas sinds 1 oktober mag dat weer, maar met ruwweg de helft van de inflatie.

Die maatregel moest ervoor zorgen dat huurders in slecht geïsoleerde woningen alleen de hoge energieprijzen van afgelopen winter moesten ophoesten, en niet daarbovenop nog een verhoging van de huurprijs. Maar voor verhuurders heeft een slechte EPC-score wel tot gevolg dat de inkomsten niet de inflatie volgen. Het moet hen aanzetten om te investeren in de energiezuinigheid van hun eigendom. Verhuurders die een EPC-keuring aanvragen, hebben er dus belang bij om een score te krijgen die boven de D ligt. Begin 2023 mocht 29 procent van de verhuurders de prijs niet optrekken.

Renoveren naar minstens D

Ook voor kopers en verkopers heeft een EPC-score meer belang dan vroeger. Als je het afgelopen jaar een huis of appartement kocht met EPC-label E of F, ben je verplicht om binnen de vijf jaar te renoveren naar minstens D. Dat zijn dus extra kosten, bovenop de aankoopprijs, binnen de vijf jaar op te hoesten. In tijden van hoge huizen- en energieprijzen heeft die EPC-score dus een grotere impact op de prijs die kopers nog willen betalen.

Vanaf 2028 verstrengt die regeling naar renoveren tot D, in 2035 naar renoveren tot B en in 2045 naar renoveren tot A. Vlaanderen hoopt er zo voor te zorgen dat alle huizen tegen 2050 energielabel A hebben.

Een verkoper heeft er dus belang bij om nog net als een D ingeschaald te worden, omdat de potentiële kopers dan niet verplicht zijn om zo snel te beginnen renoveren. Van de 81.291 EPC’s die in 2023 zijn opgesteld voor verkoop, waren er 16.957 met energielabel F en 7.324 met EPC E. Een kwart van de kopers móét dus binnen de vijf jaar renoveren. Wie dat niet doet, krijgt ‘boetes van 500 tot 200.000 euro die de verplichting niet opheffen’. De boete is uiteraard proportioneel met de inbreuk en is afhankelijk van de grootte van het gebouw en de mate van overtreding. Als een klein appartement of een kleine woning niet voldoet aan de renovatieverplichting wordt er een lagere boete opgelegd dan als het gaat over een groot appartementsgebouw of kantoorgebouw.

Ook belangrijk voor eigenaars

Zelfs wie niet van plan is om zijn huis te kopen of te verkopen, heeft belang bij het label op het EPC-certificaat. Sinds 2021 krijg je een premie als je in een slecht geïsoleerd huis woont en dat grondig renoveert. De Vlaamse overheid subsidieert die samen met de Europese Unie.

De renovaties moeten een woning met energielabel E of F binnen de vijf jaar naar minstens energielabel C krijgen, een appartement met energiescore D moet minstens naar B. Die eigenaars moeten dus twee keer een energielabel laten opmaken. Als ze slagen, krijgen ze tot 5.000 euro (bij eindscore A) en zelfs 6.000 euro voor beschermde afnemers. Die eigenaars hebben er dus belang bij om met hun score in de ‘EPC vóór’ als E of F te worden ingeschaald. En voor hun score in de ‘EPC ná’ krijgen ze liever een A dan een B, liever een B dan een C, liever een C dan een D.

Bron: CIB